هفت نکته برای منظم کردن کودک

کودک خود را با این استراتژی های ساده، سربه راه کنید!

کودک نو پا بد رفتاری می کند

ناتانیل، کودک 2  ساله، عاشق این است که با خواهر 4 ساله اش شمشیر بازی کند. اما در زمان بازی، ضربه ای به سر دخترک می خورد و فریادش به آسمان می رود.

مادرشان آنجلا، سراسیمه می آید تا ببیند چه اتفاقی افتاده. او در حالی که برای التیام درد دخترش او را در آغوش گرفته و نوازش می کند، از ناتانیل می خواهد تا عذرخواهی کند. او امتناع می کند و مادر، پسرک را روانه اتاقش می کند.

مادر که اکنون چهار فرزند دارد می گوید: “من نگران بودم که ناتانیل هرگز از رفتار خشن خود دست نکشد. روزهایی بود که از شدت ناامیدی گریه می کردم.

آرزوم بود که ناتانیل در آرامش بازی کند و برای یاد دادن این موضوع به او، هر کاری می کردم “.

برای بسیاری از مادران، ادب کردن کودک یکی از سخت ترین و ناامید کننده ترین وظایف تربیتی است. کشمکشی ظاهرا بی پایان  بین والدین و فرزندان.

چون از زمانی که کودک دو ساله شما متوجه می شود که نباید با اسباب بازی به سر برادر یا خواهرش بکوبد، سراغ رفتار غیر متعارف دیگری می رود و این روند بارها و بارها تکرار می شود.  

اما ادب کردن کودک دقیقا چیست؟ بعضی ها آن را به معنی کتک زدن و مجازات می دانند. اما این چیزی نیست که ما به دنبال آن هستیم.  

بسیاری از کارشناسان تربیت کودک عقیده دارند، ادب کردن یعنی تنظیم مقرراتی برای اصلاح رفتارهای پرخاشگرانه کودک مثل کتک زدن و گاز گرفتن یا کارهای خطرناکی مثل دویدن وسط خیابان و یا رفتارهای نامناسبی همچون پرت کردن غذا.

عواقب ناشی از نقض قوانین هم جزو جدایی ناپذیر این مقررات هستند. چیزی که خانم لیندا پیرسون، مشاور و روانشناس خانواده، آن را اینگونه توصیف می کند: ” یک رئیس خوب باشید”

در اینجا هفت استراتژی را بررسی می کنیم که می تواند به شما در تنظیم محدودیت ها و توقف رفتارهای  نامناسب کودک تان کمک کند.

1- شیوه رویارویی مخصوص خودتان را انتخاب کنید.

پیرسون، نویسنده کتاب معجزه نظم می گوید: “اگر شما همیشه می گویید” نه، نه، نه “، فرزند شما در مقابل این کلمه بی تفاوت می شود و اولویت های شما را درک نمی کند.

“به علاوه شما نمی توانید روی تمام ” نه ها” استوار بمانید.” آنچه برایتان مهم است را مشخص کنید، محدودیتها را مطابق با آن تنظیم کنید و پیامدهایی مناسب برای شکستن قوانین داشته باشید.”

سپس از چیزهای کوچکی که آزارتان می دهد چشم پوشی کنید تا دچار بی تفاوتی کودک نشوید. – مثلا اصرار الکی برای پوشیدن فلان کفش یا فلان لباس.

آنا لوکا، از واشنگتن دی سی، میگوید: بگذارید  اتاق دختر 2 ساله تان قبل از خواب، به هم ریخته باشد. لوکا می گوید: ” وقتی وسط روز میروم توی اتاقش، میبینم  کف اتاق پر از کتاب و لباس است.

به او میگویم انقدر شلختگی نکن، اما گوش نمی دهد. به جای این که بخواهم همه اش به او فشار بیاورم و هی بگویم این کار را بکن، آن کار را نکن، وقتی خواب است، خودم اتاقش را مرتب می کنم.

 لوکا همچنین ایزابل را برای گفتن کلمه لطفا و شریک شدن اسباب بازی هایش با خواهر 5 ماهه اش ،تشویق می کند. او می گوید: “امیدوارم تشویق ایزابل او را به این سمت پیش ببرد که رفتارهای خوبش بیشتر از رفتارهای بدش بشوند.

2- قلق کودک خود را پیدا کنید

بعضی از سوء رفتارها قابل پیشگیری هستند -به شرط آن که بتوانید  پیش بینی کنید که جرقه آن از کجا می خورد و پیشاپیش برای مواجهه با آن برنامه ریزی داشته باشید.

مثل  خرابکاری های کودکانه . ژان نلسون بعد از آنکه پسر 2 ساله اش رول دستمال توالت را به داخل سالن برد و از این که آنجا را پر ازدستمال توالت می کرد غرق لذت می شد، این استراتژی را به کار گرفت .

نلسون می گوید: “دو بار اول که لوقا این کار را کرد، به او گفتم” نه “، اما زمانی که او یک بار دیگر این کار را انجام داد، کاغذ توالت را جایی در حمام  گذاشتم که دستش نمیرسید.

“برای یک کودک نو پا، کشیدن دستمال توالت سرگرمی لذت بخشی است. در چنین مواقعی بهتر است مسیر را تغییر دهیم تا این که با آن مبارزه کنیم.”

اگر کودک 18 ماهه شما موقع خرید، به قوطی های کنسرو داخل قفسه های فروشگاه  چنگ میزند، بهتر است بعضی از اسباب بازی های او را موقع خرید همراهتان داشته باشید.

اگر کودک 2 ساله شما طی بازی های روزانه در خانه بعضی از اسباب بازی هایش را با کسی شریک نمی شود، قبل از اینکه هم بازی او بیاید، آنها را جمع کنید. و اگر کودک 3 ساله شما دوست دارد روی دیوارنقاشی کند، مداد رنگی ها را در یک کشو خارج از دسترس او قرار دهید و اجازه ندهید او بدون نظارت شما نقاشی کند.

دکتر هاروی کاپ، خالق دی وی دی و کتاب شادترین کودک می گوید:” بعضی از کودکان وقتی گرسنه می شوند، زیادی خسته می شوند یا از ماندن در خانه کلافه می شوند، بدخلقی می کنند.

مطمئن شوید که کودک شما تنقلات سالم می خورد، به اندازه کافی می خوابد (حداقل 10 ساعت در شب، به علاوه یک چرت یک تا دو ساعته در روز) و به اندازه کافی در هوای آزاد بازی می کند، حتی اگر هوا سرد باشد.

3- ثابت قدم باشید

کلر لرنر، مدیر تحقیقات یک سازمان غیرانتفاعی در زمینه سلامت کودکان می گوید: “کودکان بین 2 تا 3 ساله به سختی  تلاش می کنند تا بدانند رفتارشان چه تاثیری براطرافیان دارد.

اگر واکنش شما به یک رفتار مدام تغییر کند – یک روز اجازه دهید فرزندتان در خانه توپ بازی کند و روز دیگر مانع شوید – او را با علائم متفاوت، گیج می کنید.”

برای فهمیدن اینکه چه تعداد حادثه و مجازات لازم است تا اینکه کودک شما سوء رفتار خاصی را متوقف کند،هیچ جدول زمانی وجود ندارد. اما اگر همیشه به شیوه خاصی عمل کنید، احتمالا بعد از چهار یا پنج بار، او درس خود را خواهد گرفت.

برای اورلی  ایساکسون وقتی که کودک 18 ماهه اش شروع به زدن کرد، ثابت قدم بودن کلید حل این مشکل بود.

هر بار که ساشا بر روی انگشت او می کوبید، برای اصلاح این رفتار با صدای بلند تر ازحد معمول می گفت نه!!!، ساشا! نزن! مامان دردش میاد!” – و بعد برای این که حواسش را پرت کند یک اسباب بازی به او می داد.

او می گوید: “لحن صدای من معمولا آرام است ، بنابراین صدای بلند من باعث ناراحتی ساشا شده و پیام را به سرعت دریافت می کند.”

هشدار: در سن 2 سالگی، بسیاری از بچه ها یاد می گیرند که چگونه والدین خود را با دلفریبی اغوا کنند. اجازه ندهید که تاکتیک های فرزندتان شما را تحت تاثیر قرار دهد – مهم نیست که چقدر ناز (یا زیرک) هستند.

4- احساساتی نشوید

مطمئنا زمانی که کودک 18 ماهه شما دم سگ را میکشد  یا کودک 3 ساله تان دندان هایش را هر شب مسواک نمی کند، سخت است که آرامش خود را حفظ کنید.

اما اگر شما با خشم فریاد بزنید، پیامی که میخواهید ارسال کنید، از بین میرود و وضعیت بدتر میشود. ویلیام کلمن، مدرس دانشکده پزشکی دانشگاه کارولینای شمالی، می گوید: “هنگامی که یک کودک با عکس العمل منفی والدین مواجه می شود، احساسات آنها را می بیند و آن چه می گویند را نمی شوند”.

در واقع، یک واکنش عصبی برای کودک شما تنها ارزش یک سرگرمی را دارد. بنابراین  مقاومت می کند تا شما صدایتان را بالاتر ببرید. یک نفس عمیق بکشید، تا سه بشمارید و بنشینید تا هم طراز او قرار بگیرید.

در چنین مواقعی به جای تسلیم شدن، سریع و ثابت قدم باشید و البته جدی و سخت گیر.

5- موضوع را کوتاه و ساده نگه دارید

شاید شما هم وقتی فرزندتان قوانین را نقض می کند، توضیحات مفصلی در مورد اشتباه او می دهید و جزئیات عواقب کار اشتباه او را برایش بازگو می کنید.

اما دکتر کولمن هشدار می دهد که به عنوان یک استراتژی انضباطی، توضیح بیش از اندازه، بی فایده است .چرا که که کودک 18 ماهه، توانایی شناختی لازم  برای درک مفاهیم پیچیده را ندارد، کودک دو یا سه ساله با وجود مهارت های پیشرفته تر زبانی هنوز از قدرت توجه لازم برای جذب آنچه شما می گویید برخوردار نیست.

در عوض، دکتر کلمن توصیه می کند که عبارات کوتاه را چند بار تکرار کنید و از بازخوردهای صوتی و چهره به چهره استفاده کنید.

به عنوان مثال، اگر کودک 18 ماهه شروع به زدن شمامی کند، بگویید: “نه،عزیزم، مامان رو نزن! دردش میاد ! هیچ وقت مامان رو نزن.

” کودک 2 ساله می تواند کمی بیشتر درک کند: “ایوان، پریدن روی مبل نه،پریدن نه، پریدن خطرناکه – ممکنه بیافتی، پریدن نه!” و 3 ساله می تواند علت و اثر را پردازش کند، بنابراین پیامدهای رفتار را بیان کنید: “اشلی، دندان های شما باید تمیز باشد. می تونی اون ها رو بشوری – یا این که برات بشورم. تصمیم با خودته. هرچی بیشتر بشوری،دیرتر پیش دندون پزشک میریم. “

6- از روش” ماندن در اتاق خودش “استفاده کنید

اگر توبیخ ها، راهنمایی ها و گرفتن امتیاز های مکرر، کودک شما را از رفتار نادرستش باز نداشت ،  به ازای هر سال سنش، مجبورش کنید به مدت یک دقیقه تنها در اتاقش بماند .

دکتر کاپ می گوید: “این ابزار انضباطی برای بچه هایی است که اشتباهات بزرگی انجام می دهند، بسیار خوب است.” قبل از این تنبیه، با چهره و صدایی کاملا جدی به او هشدار دهید (“من تا سه میشمارم  و اگر این کار روتمومش نکنی، باید بری توی اتاقت.” یک، دو، سه!”). اگر توجه نکرد، او را به محل آرام و امنی که برای این تنبیه تعیین کرده اید ببرید و زمان تنبیه را تنظیم کنید.

وقتی زمان به پایان رسید، از او بخواهید عذرخواهی کند و سپس او را در آغوش بگیرید تا بداند دیگر عصبانی نیستید. آنتالیا لامپراس می گوید: «ناتانیل از این تنبیه که به خاطر زدن خواهرش با شمشیر پلاستیکی در نظر گرفته بودم، نفرت داشت. اما من که از قبل در مورد پیامد این کارش به او هشدار داده بودم، با این شیوه او را تنبیه کردم.

“چند هفته بعد، او درس خود را گرفت.” در واقع، کودکان دوست ندارند از والدین و اسباب بازی هایشان جدا شوند، بنابراین نگه داشتن آنها در اتاقشان برای متوقف کردن رفتار بدشان کافی است.

7-  مثبت باشید

مهم نیست که چقدر ناراحت هستید و در مورد سوء رفتار فرزندتان چه  احساسی دارید، در مقابل او این احساس را بروز ندهید. “اگر مردم بشنود که رئیسشان می گوید،” من نمی دانم با کارمندانم چه کنم؟

آنها اداره شرکت را به دست گرفته اند و من احساس می کنم که قادر به انجام هیچ کاری در این مورد نیستم “، دیگر برای او احترامی قایل نخواهند بود و بیش از پیش امور شرکت را در دست خواهند داشت.

پیرسون معتقد است که “این همان احساسی است که به بچه ها دست می دهد وقتی می شنوند پدر و مادرشان در مورد آنها با ناامیدی و منفی حرف می زنند.

در چنین شرایطی آنها دیگر تصویر خوبی از شما به عنوان رئیس خود نخواهند داشت و رفتارهای نادرست خود را تکرار خواهند کرد.”

با این حال، کاملا طبیعی است که بعضی وقت ها عصبانی شوید. در چنین شرایطی می توانید به همسر، متخصص کودکان و یا یک دوست مورد اعتماد، برای پشتیبانی و مشاوره مراجعه کنید.

سنین مختلف و مراحل تربیتی

انضباط موثر با درک اینکه فرزند شما در طیف رشد قرار دارد، شروع می شود. راهنمای ما:

18 ماهگی

در این دوران، کودک شما کنجکاو، جسور، غیرقابل پیشبینی، پر جنب و جوش و از عواقب کارهایش بی اطلاع است.

دستورالعمل برای مشکلات این سن :

ویلیام کلمن، متخصص کودکان و مدرس دانشگاه، در این باره می گوید: “تصویر من از یک کودک 18 ماهه، کودکی است که در خانه می دود تا  از مادرش دور شود، اما از گوشه چشم نگاه میکند تا ببیند آیا او آنجا است یا خیر.”

“اگرچه او کلمه ها را تلفظ می کند و می تواند دستورالعمل های ساده ای را دنبال کند، اما نمی تواند به طور موثر نیازهای خود را بسنجد و یا متوجه تنبیه های طولانی شود. او ممکن است با زدن و یا گاز گرفتن، ناراحتی خود را بروز دهد و یا جلب توجه کند”.

لیندا پیرسون،روانپزشک می گوید، اگر شما حتی 10 دقیقه صبر کنید تا او واکنش نشان دهید، او به خاطر نمی آورد چه  اشتباهی مرتکب شده یا بین کاری که انجام داده و نتیجه ای که به بار آورده، چه رابطه ای وجود دارد.

2 سالگی

کودک 2 ساله شما از مهارت های حرکتی در حال توسعه خود همچون دویدن، پریدن، پرتاب کردن و بالا رفتن بهره می برد تا محدودیت های خود را پیدا کند.

می تواند چند کلمه صحبت کند و زمانی که نمی تواند خواسته خود را برآورده کند، ناامید می شود و اوقات تلخی می کند. او همچنین خود محور است و دوست ندارد با کسی شریک شود.

دکتر کلمن می گوید:”مردم کودک دوساله  را بدجنس می نامند، اما واقعیت این است که او فقط  مستقل است .

کلر لرنر، مدیر بخش کودکان صفر تا سه ساله یک سازمان غیر انتفاعی حمایت از کودکان می گوید: پیامدهای تربیتی در این سن باید سریع باشند، زیرا کودک دو ساله قادر به درک زمان نیست.

کودک در این سن هنوز کنترل انگیزشی ندارد،پس بعد از هر خرابکاری، به او فرصتی دوباره بدهید.

3 سالگی

در این سن کودک شما یک روده دراز پرحرف است.  او با استفاده از زبان، نقطه نظرات خود را استدلال می کند.

از آنجایی که او دوست دارد با دیگر کودکان باشد واز انرژی بی حد و حصری برخوردار است، ممکن است آرام بازی کردن در خانه برایش سخت باشد.

دکتر هاروی کاپ، استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه لس آنجلس می گوید: “فرستادن یک کودک  3 ساله به ورزشگاه یا کلاس کاراته، ارتباطات اجتماعی مورد نیاز او را برآورده می کند و به او فرصت تخلیه انرژی می هد.

در این سن، بچه ها به همان اندازه که به محبت و غذا نیاز دارند، به ارتباطات اجتماعی و تخلیه انرژی هم نیاز دارند.” کودک 3 ساله همچنین درست و غلط را تشخیص می دهد، علت و معلول را می فهمد، و اطلاعات را برای ساعت ها ذخیره می کند.

مجازات  طولانی می تواند تاثیرگذار و توضیح درباره عواقب می تواند دقیق تر باشد. به عنوان مثال، اگر او بیسکوییتش را به طرف خواهرش برتاب کرد، به او یادآوری کنید که مواد غذایی را نباید پرتاب کند و توضیح دهید که اگر او این کار را دوباره انجام دهد، نمیتواند کارتون مورد علاقه اش را تماشا کند.

اگر او همچنان به پرتاب کردن غذا ادامه داد، آن را از دستش بگیرید. وقتی که خواست تلویزیون تماشا کند، بگویید: «یادت میاد مامان گفت بیسکوییت ها رو پرت نکن و شما باز این کار رو انجام دادی؟» خب، مامان گفت که اگه این کار رو بکنی امروز نمیتونی کارتون تماشا کنی.

تمام مطالبی که در این مقاله از زبان پزشکان و متخصصان بیان شد، باید فقط به عنوان نظریه در نظر گرفته شوند. در ارتباط با هرگونه سؤال یا مساله ای که ممکن است در رابطه با سلامت خود یا سلامت دیگران داشته باشید،همیشه با مشاوره مستقیم خودتان در ارتباط باشید.

نویسنده : سینتیا هانسون

مترجم : حسین مهدیان

بازنگری و نظارت: فریبا اباذری

مقاله به زبان اصلی