این مقاله و ویدیوها، گزیده ای از برنامه زنده اینستا گرام با موضوع کمک های اولیه عاطفی به کودکان بعد از حادثه ، مخصوص گروه سنی صفر تا 3 سال می باشد.
بخش اول
اختلال استرس پس از سانحه اغلب زمانی اتفاق می افتد که فرد دچار یک حادثه غیر مترقبه می شود .
در اینباره، بیشتر ببینید و بشنوید
برای مثال :شخصی تصادف می کند، در منطقه ای سیل یا زلزله می آید، یا مورد سرقت و یا سوء استفاده جنسی قرار می گیرد .
و این اتفاقات باعث می شود مدام استرس و اضطراب داشته باشد که نکند دوباره آن حادثه یا سانحه، اتفاق بیوفتد؟ این حالت در مورد کودکان که خیلی حساس تر از بزرگسالان هستند، شدت بیشتری دارد.
اغلب بچه هایی که دچار این اختلال می شوند وارد هر مکانی نشده ، با افراد غریبه دست نمی دهند و گاهی در حضور برخی از افراد، خود را پشت مادر یا پدر، مخفی می کنند.
این کودکان، اگر اتفاقی مشابه آن رویداد ناراحت کننده برایشان رخ دهد به همان اندازه می ترسند و گاهی اوقات از شدت ترس،گریه کرده و حتی حالت تهوع به آنها دست می دهد.
برای مثال ممکن است کودکانی که در سیل های اخیر در محل حادثه حضور داشتند به محض شروع باران دچار ترس شدید و استرس می شوند.
حتما دیدید کسانی را که در کودکی یکبار در آسانسور گیر کرده بودند و حتی الان که فرد بزرگسالی شدند یا سوار آسانسور نمی شوند و یا به طرز عجیبی از آسانسور می ترسند و از خود عکس العمل نشان می دهند .
چرا این اتفاق می افتد؟
ترس، یک تصویر است که مغز انسان آن را می سازد و به دفعاتی که فرد به مغز اجازه دهد، آن را برایش نمایش می دهد و تکرار می کند و اگر این تصویر اصلاح نشود ، هر بار شخص به همان اندازه که در زمان وقوع حادثه ترسیده ، می ترسد و دچارا تراما می شود .
دانشمندان این یاد آوری های مکرر که گاهی اوقات در خواب هم اتفاق می افتد را بازگشت به گذشته یا Flash Back می نامند .
البته ممکن است این اختلال در افرادی هم که شاهد یک اتفاق بد بودند و یا سانحه بدی برای یکی از نزدیکانشان رخ داده و آنها مدام آن خادثه یا سانحه را در ذهنشان مرور کردند نیز ، ایجاد شود بنابراین بهترین روش در جلوگیری از بروز این اختلال، صحبت نکردن و فکر نکردن به آن اتفاق می باشد و در موارد بهتر جایگزینی یک رویداد خوب به جای آن رویداد با تصویر سازی ذهنی است.
بخش دوم
همانطور که می دانید، جنین از حدود 4 ماه و نیمگی صدا ها ر می شنود و ازحدود 6 ماهگی نسبت به صدا واکنش و حتی عکس العمل عضلانی نشان می دهد.
چون مغز نوزاد در 4 ماهگی به رشدی رسیده که تمام اندام ها روا کنترل می کند و از اینجا به بعد نه تنها تغذیه و هوا در رشدش اثر دارد بلکه هر عامل احساسی و روانی که مادر رادتحت تاثیر قرار بدهد روی مغز جنین تاثیر می گذارد .
دانشمندان در آزمایشاتی که بر روی تعدادی جنین انجام دادند ، متوجه شدند، جنین در معرض صداهای مختلف، واکنش های مختلف نشان می دهد.
مثلا وقتی جنینی را در معرض صداهای آرام و با کلام مثبت قرار دادند حرکات او آرام و در حالتی که نشانگر آرامش بوده قرار داشته و زمانی که صداهای بلند و نا آرامی را پخش کردند، جنین عکس العمل های عصبی از خود نشان داده است .
از این تحقیق ، دانشمندان نتیجه گرفتند هر عامل بیرونی می تواند بر مغز جنین تاثیر گذاشته و زمینه ساز رفتار های اولیه او بعد از تولد شود .
پس اگر جنینی در شرایط نا مناسب و محیط پر از استرس و اضطراب قرار بگیرد، مغز کوچیکش آن مسایل را ثبت کرده و بعد از تولد خود را بروز می دهد.
چه کمکی می توانیم به این کوچولوهای بی دفاع بکنیم ؟
اگر دوست دارین درباره روند رشد مغز جنین و مغز های سه گانه کودک بیشتر بدانید دوره رایگان ویدیویی “شناخت و ارتباط موثر با کودک از طریق رمز گشایی مفاهیم نقاشی” را ببینید.
اگر هنوز این دوره را تهیه نکردید فرم زیر را پر کنید تا 12 درس به ایمیل شما ارسال گردد.
اگر جنینی به هر دلیل در یک فضای پر تنش و استرس زا قرار گرفت، اولین و بهترین کمک به او و مادرش این است که ، سریعا آنها را به محل آرامی رسانده و شرایط را طوری فراهم کنیم تا مادر در حالت ریلکس قرار بگیرد. در این زمان با تصویر سازی مثبت سعی کنید ذهن مادر را به سمت افکار مثبت سوق دهید تا تکرار آن خاطره در ذهن او ثبت نشود . مباحت تکمیلی را در ویدیو ببینید
بخش سوم
مهم ترین نشانه های اختلال استرس پس از سانحه در کودکان چیست؟
زودرنج شدن، به گریه افتادن و نالیدن، برگشت به رفتارهای کودکانه مثل انگشت مکیدن یا شب ادراری؛ بدرفتاری و امتناع از رفتن به مکان های خاص یا برخورد با افراد خاص؛ داشتن نشانه های جسمانی مثل تب، سردرد و تهوع بدون علت؛ ترس از تنها خوابیدن، کابوس های شبانه، وحشت شبانه و رویاهای ترسناک؛ احساس گناه و شرم و حساسیت به صداها و گوش به زنگی دائمی از نشانه های این اختلال می باشد.
استرس پس از سانحه PTSD در کودکان پیچیده‌تر از بزرگسالان است چون درک کودکان از محیط و موقعیت‌ها، با بزرگسالان تفاوت دارد. از این رو، شیوه های درمان آن نیز متفاوت می باشد.
به خاطر داشته باشیم، اگر اختلالات روانی در کودکان به موقع تشخیص و درمان نشود، عمیق‌تر خواهد شد و تاثیرات بدی در آینده و بزرگسالی آنها خواهد داشت..
دانستن این عوارض چه فایده ای دارد؟
همانطور که پیشتر گفته شد، ممکن است عوارض این تراما مدتی بعد از حادثه خود را بروز دهد ، اگر این عوارض را مشاهده کردید ابتدا دقت کنید چه عواملی باعث بروز یا تشدید این تراما می شود و بعد با مهربانی او را آرام کنید.
بهترین کمک به این کودکان ابتدا احساس همدری است . با بغل گرفتن و گوش دادن دقیق به حرف ها و احساساتش ابتدا با او همراه شوید و سپس به او اطمینان دهید که کنارش هستید و آن اتفاق دیگر نمی افتد
” ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻣﻠﯽ اﺧﺘﻼل اﺳﺘﺮس ﭘﺲ از ﺗﺮاﻣﺎ در کودکان آمریکایی” تحقیقی بر روی کودکان 1 تا 14 سال انجام داده است که بومی سازی شده آن را در قالب جداول “مشکل ، دلیل و راهکار ” برای شما آماده کرده ایم .
در صورت تمایل به دریافت رمز ورود به صفحه دریافت جدول ها،
لطفا این فرم را پر نمایید
بخش آخر
